Şubat ayında yaşanan ve 11 kenti etkileyen zelzele felaketine ve seçim devrine karşın Türkiye’deki makro ekonomik göstergeler istikrarını sürdürüyor. İhracat, üretim ve büyüme eksenli uygulanan iktisat siyasetleri yanında sıkı bütçe uygulamalarının sonuçları da dikkat çekiyor. Son olarak, Türkiye’nin merkezi idare bütçe gelirleri mayıs ayında 549 milyar 424 milyon lira, masrafları 430 milyar 518 milyon lira düzeyinde gerçekleşti. Hazine ve Maliye Bakanlığı, mayıs ayına ilişkin bütçe uygulama sonuçlarını açıkladı.
Buna nazaran, mayısta bütçe gelirleri, geçen yılın birebir ayına kıyasla yüzde 72,9 artarak 549 milyar 424 milyon liraya, bütçe sarfiyatları de yüzde 147,7 artışla 430 milyar 518 milyon liraya ulaştı. Ocak-mayıs devrinde ise bütçe gelirleri, geçen yılın tıpkı periyoduna kıyasla yüzde 48,7 yükselerek 1 trilyon 612 milyar 124 milyon liraya çıktı.
Bütçe sarfiyatları de tıpkı periyotta yüzde 95,4 artarak 1 trilyon 875 milyar 715 milyon lirayı buldu. Böylelikle merkezi idare bütçesi mayısta 118 milyar 906 milyon lira fazla verirken, ocak-mayıs devrinde ise 263 milyar 590 milyon lira açık verdi. Buna nazaran, merkezi idare bütçe sarfiyatları Mayıs 2022’de 173 milyar 777 milyon lira iken bu yılın tıpkı ayında yüzde 147,7 artışla 430 milyar 518 milyon liraya yükseldi. Böylelikle 2023’te merkezi idare bütçe sarfiyatları için öngörülen 4 trilyon 469 milyar 570 milyon lira ödeneğin yüzde 9,6’sı kullanılmış oldu. Toplumsal güvenlik kurumlarına devlet primi sarfiyatları, mayısta geçen yılın tıpkı ayına nazaran yüzde 97,6 artışla 13 milyar 145 milyon liraya yükseldi.
Bu kapsamda, bütçede öngörülen 150 milyar 392 milyon lira ödeneğin yüzde 8,7’si kullanılmış oldu. Kur Muhafazalı Mevduat’ın bütçe yükü mayıs’ta 1,63 milyar TL, 2023’te ise 4,44 milyar TL oldu. Vergi tipleri prestijiyle mayısta geçen yılın birebir ayına nazaran gelir vergisi yüzde 99,1, kurumlar vergisi yüzde 68,3, dahilde alınan katma kıymet vergisi yüzde 71,6 oranında artış gösterdi.
Merkezi idare bütçe gelirleri, geçen yılın ocak-mayıs periyodunda 1 trilyon 84 milyar 391 milyon lira iken bu yılın birebir periyodunda yüzde 48,7 artışla 1 trilyon 612 milyar 124 milyon liraya çıktı. Bütçe kestirimine nazaran, bütçe gelirlerinin ocak-mayıs devri gerçekleşme oranı 2022’de yüzde 42,5 iken bu yılın tıpkı devrinde yüzde 42,3 oldu. Vergi gelirleri tahsilatı, kelam konusu periyotta geçen yılın ocak-mayıs devrine nazaran yüzde 55,6 artarak 1 trilyon 371 milyar 153 milyon liraya ulaştı. Vergi gelirlerinin bütçe kestirimine nazaran gerçekleşme oranı ise yüzde 42,9 olarak kayıtlara geçti.